Yıl: 2002/ Cilt: 4 Sayı: 1 Sıra: 0 / No: 277 /     DOI:

Yeni İletişim Teknolojilerinin Halkla İlişkiler Alanına Yansıması
Araş. Gör. Sema Yıldırım BECERİKLİ
Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü

Yeni iletişim teknolojileri ve bu teknolojilerin iletişim modelleri üzerinde gerçekleştirdiği dönüşüm, iletişim alanından beslenen halkla ilişkiler disiplinine de yeni olanaklar sunmaktadır. Sürekli yenilenen ve gelişen teknolojinin yakından izlenmesi ve halkla ilişkiler uzmanlarının da kendi çalışma alanlarına yansıyan bu değişimleri yakalayabilmesi için yeterli donanım ve eğitime sahip olması gerekliliği, bu alanda çalışan akademisyenler tarafından (Pohl, 2001, 367) vurgulanan oldukça önemli bir noktadır.

 Klasik halkla ilişkiler öngörüleri içinde halkla ilişkiler birimine ilişkin biçilen roller temel olarak araştırma, planlama, uygulama ve değerlendirme olarak özetlenebilir (Marston’dan aktaran Kelly, 2001, 279).  Halkla ilişkiler biriminin örgüt adına üstlendiği diğer yükümlülükleri arasında örgüt için olumlu bir imaj oluşturma, medyayla iyi ilişkiler kurma, kendi programlarının bütçesini tasarlama gibi işlevleri de sıralanabilir. Halkla ilişkiler uzmanlarının medyayla olumlu yönde ilişkiler kurmaları, örgütün halkla ilişkiler fonksiyonunda ve iletişim rolünde oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Medyaya ilk ulaşan olmak ve mesajın içeriğini ve yer alacağı yoğunluğu kontrol etmek ‘olumlu imajın’ sürdürülmesinde gereklidir. Bu çabalar şimdi; Web siteleri oluşturmayı, Home Page’ler tasarlamayı, örgüt içi iletişimi sağlamaya dönük olarak intranet’ten yararlanmayı, başta medya kuruluşları olmak üzere, örgütün yoğun iletişim içinde bulunduğu kamularla extranet aracılığıyla iletişime geçmeyi, örgütün mal ve hizmetlerini tüketen kesimlerin görüşlerinden ve önerilerinden yararlanılabilecek chat odaları oluşturmayı, kamulardan feedback (geri-besleme) almak için kullanıcı grupları biçimlendirmeyi, örgütün kamularıyla daha hızlı iletişim kurması için e-mail kullanmayı da içermektedir ( Cozier ve Witmer, 2001, 615, Işık, 2001, 25).

Halkla ilişkilere yeni teknolojilerin uyarlanması, karşılıklı ilişki içindeki ancak birbirine paralel olmayan gelişimlerin sonucudur. Çok sayıda yazılı ve görsel materyalin ortaya çıkması, on-line gazetelerin yayınlanması, MSNBC gibi networklerin ortaya çıkması, böylelikle enformasyonu depolama kapasitesinin artması ve yeni tüketici kitlelere bilgi dağıtımının hız kazanması, halkla ilişkileri kullanan örgütlerin sayısının artması ve halkla ilişkiler örgütlerinin sayısının artması, endüstriye uyarlanabilir yeni teknolojilerin miktarı ve çeşitliliğinin artması bu gelişimler arasında sayılabilir. Yeni teknolojilerin halkla ilişkilerin başat rollerinden biri olan araştırma alanına en önemli katkısı; müşterilere, alımlayıcılara, medyaya, rakipler ve endüstriye ilişkiye ilişkin bilginin toplanması ve depolanmasına olan yardımlarında aranmalıdır. Bu sistem halkla ilişkiler uygulamacılarına daha çok bilgiyi daha detaylı, daha hızlı ve daha ucuza edinme imkanı sağlar (Lordan, 2000, 584). Petrison ve Wang (1993, 237) kullanılan bu veritabanının tüketicilerin demografik özelliklerini, yaşam tarzlarını, tüketim alışkanlıklarını incelemede oldukça önemli olduğunu belirtirler.

Halkla ilişkilerde araştırmanın bir başka boyutu; on-line mülakatlar ve e-mail araştırmalarıyla gerçekleştirilir. On-line mülakatlar araştırmacılara kişiyle doğrudan görüşme olanağı sağlarlar ve mülakatı yapanın sözsüz jest ve mimiklerle karşısındakini etkileme olasılığını ortadan kaldırırlar (Gaddis, 2001, 593).

E-mail yoluyla yapılan araştırmalar da çok çeşitli hedef kitlelerden veri toplamak için önemli bir seçenek sunmaktadırlar. Kağıt üzerinden anket yoluyla yapılan araştırmalara göre daha az zaman alan bu yöntemde, araştırmacının hangi anketlerin gönderilemediğini tesbit etmesi de uzun zamanını almaz. E-mail eğer mail adresi geçersizse mesajın ulaşmadığını anında bildirecektir (Oppermann, 1995, 33). Oppermann’ın e-mail araştırmalarını geleneksel yöntemlerle yapılan araştırmalarla kıyaslayan çalışmasında, e-mail araştırmalarında anketlerin yanıtlanma oranının yani anketlerin geri dönüşüm oranının daha yüksek olduğu ve yanıtlama süresinin de öteki araştırmalara oranla daha hızlı olduğu görülmüştür. Bu araştırmalarda postalama ve telefon masrafları ortadan kalktığından ve verilerin tek tek elle girilmesi söz konusu olmadığından maliyet oldukça düşüktür ( Gaddis, 2001, 594).

Johnson (1997, 213); halkla ilişkiler uygulamacılarının daha önceden bilgisayarları halkla ilişkiler programlarının değerlendirilmesinde ve meslektaşlarıyla olan iletişimlerinde kullanırken, şu anda tüm işlemleri kaydetmek, bütçe yapmak ve medya yönetimleriyle bağlantı kurmak için kullanmaya başladıklarını belirtmektedir.

Halkla ilişkiler uzmanlarının enformasyon dağıtımında kullandıkları en önemli iki araç; Homepage’ler ve telekonferans sistemidir. Homepage’ler halkla ilişkiler uzmanlarını bilgiyi dağıtmak için daha önce kullandıkları posta, fotokopi vs. masraflardan kurtardığı gibi, yılın 365 günü 24 saat ulaşılabilme özelliğine de sahiptirler. Bu sayfalarda sağlanacak olan elektronik posta olanağı, sayfayı ziyaret edenlerin kurum hakkında, marka veya hizmetle ilgili düşündüklerinin de saptanmasına olanak verir. Web sayfası hazırlarken halkla ilişkiler uzmanı hangi alımlayıcıların Web sayfasına ulaşabileceğinin, web sayfasının artan bir etkileşim sağlamak için kullanılıp kullanılamayacağının, sayfanın sürdürülmesi ve güncelleştirilmesinden sorumlu Webmaster’ın kim olacağının, web sayfasının mesaj dağıtım sisteminin tümüyle nasıl bütünleşeceğinin yanıtlarını vermiş olması gerekmektedir (Lordan, 2000,587).

Halkla ilişkiler uzmanının hem örgüt içi iletişimi hem de çevresindeki kamularla iletişimini kolaylaştıracak olan ikinci yöntem telekonferans (video konferans ve audio konferans) sistemleridir. 1960’larda ortaya çıkan ancak maliyetin çok yüksek olması ve potansiyel kullanıcıların başarısızlığı yüzünden yaygınlaşamayan sistem, 1990’larda dijital network hatları hizmetlerinin, sinyal aktarım oranını ve görüntü kalitesini artması nedeniyle büyük gelişme gösterdi. Böylelikle telekonferans sistemleri yolculuk maliyetlerini azaltarak, zaman ve enerji tasarrufu sağlayarak örgütsel iletişimin vazgeçilmez bir unsuru haline geldi.

Yeni iletişim teknolojilerinin kullanılmasıyla birlikte örgütlerde verimlilik, müşterilere, çalışanlara ve diğer kamulara gönderilen e-mail’lerle, elektronik kayıtlarla ve veri tabanlarıyla artırılabilir. Günümüzde ClifSCAN ve SpinCONTROL gibi software ürünleri halkla ilişkiler uygulamacılarına medya listelerinin yönetimi, basın duyurularının tanıtımlarını, on-line ya da medya üzerinden nasıl izleyeceklerinin çeşitli yollarını sunmaktadırlar. Ancak bazı akademisyenler teknolojinin getirilerinin her zaman verimliliğe dönüşmediğini düşünmemektedirler. Örneğin Dern (1997, 23) internet kanalıyla hepimizin bilgiye boğulduğunu ve bize gelen bilgilerin ne kadarını tüketebildiğimizin ya da tüketmek istediğimizin farkında olamadığımızı belirtmektedir. Ayrıca bu zorluğun sadece halkla ilişkiler uzmanları için değil, gazeteciler ve diğer kamular için de sözkonusu olduğunu sözlerine ekler. Teknolojinin halkla ilişkiler çalışmalarına getirdiği olumsuzluklardan bir diğeri de, enformasyon sabotajlarının düzenlenmesi, mahremiyetin ihlali ve telif hakları, kamunun değişen yüzünün algılanmasındaki zorluklar gibi sorunlardır. Ayrıca yeni iletişim teknolojileri konusunda henüz yeterince eğitimli olmayan halkla ilişkiler uzmanları da bu sorunlarla başa çıkmada yetersiz kalmaktadırlar (Springston, 2001, 607). Görüldüğü üzere yeni iletişim teknolojileri halkla ilişkilerin araştırma, planlama, uygulama ve değerlendirme süreçleri ve ayrıca örgütün imajını oluşturma adına çeşitli avantajlar sağlamakla birlikte, yanıtlanması gereken bir dizi soruyu ve çözüm bekleyen sorunu da beraberinde getirmektedir.

KAYNAK LİSTESİ

Cozier, Zoraida R., Diane F. Witmer (2001), The Development of a Structuration Analysis of New Publics in an Electronic Environment, (eds) Roberth Heath, Gabriel Vasquez, Handbook of Public Relations, Sage Publications, 2001, USA, s: 615-623.

Dern, D.P. (1997, May) Drowning in data: Information overload on the Internet. Digital Media, s. 23.

Gaddis, S.E (2001) On-Line Research Techniques for the Public Relations Practitioner, (eds) Roberth Heath, Gabriel Vasquez, Handbook of Public Relations, Sage Publications, 2001, USA, s: 591-601.

Işık, Gülcan, Sanal Ortamda İmaj Oluşturma Çabasında Halkla İlişkilerin Rolü ve Önemi, Halkla İlişkiler, AHİD Yayın Organı, Kış 2001, Sayı: 11, s: 22-27.

Johnson, M.A (1997) Public Relations and Technology: Practitioner perspectives, Journal of Public Relations Researh, 9, 213-236.

Kelly, K. (2001). Stewardship, The Fifth Step in the Public Relations Process, (eds) Roberth Heath, Gabriel Vasquez, Handbook of Public Relations, Sage Publications, 2001, USA, s: 279-289.

Lordan, Edward J. (2001). Cyberspin, The Use of New Technologies in Public Relations, (eds) Roberth Heath, Gabriel Vasquez, Handbook of Public Relations, Sage Publications, 2001, USA, s: 583-589.

Oppermann, M. (1995, Summer). E-mail surveys: Potentials and pitfalls. Marketing Research, s: 28-33.

Petrison, L.A., Wang, P. (1993). From relationships to relationship marketing: Applying database technology to public relations. Public Relations Review, 19, s: 235-245.

Pohl, G.M. ve Vandeventer, D. (2001). The Workplace, Undergraduate Education and Creer Preparation, The Public Relations Academic and Practitioner Views, (eds) Roberth Heath, Gabriel Vasquez, Handbook of Public Relations, Sage Publications, 2001, USA, s:357-368.

Springston, Jeffrey K. (2001) Public Relations and New Media Technology, The Impact of the Internet. (eds) Roberth Heath, Gabriel Vasquez, Handbook of Public Relations, Sage Publications, 2001, USA, s: 603-614.

65786 kez görüldü, 0 kez indirildi.

<< --
 
EBSCO
PROQUEST
CABELLS DIRECTORY
INDEX COPERNICUS
SOCIOLOGICAL ABSTRACTS
ASOS Akademia Sosyal Bilimler Index
Üye Girişi
DUYURULAR/HABERLER
Dergide yayınlanan yazılardaki görüşler ve bu konudaki sorumluluk yazarlarına aittir.
Ampirik veriler, değerlendirme sürecinde hakem veya hakemler tarafından talep edilirse, yazar veya yazarlar ilgili verileri paylaşırlar.
Bu verilerin bir başka çalışmada kullanılmaması esastır.
© 2000 - 2024 İş,Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi