ÖZET

Günümüzde, sosyal güvenlik sistemi, mali mevzuatlar ve vergi uygulamaları yönü ile Avrupa Birliği’ne uyum sağlama çalışmaları hız kazanmıştır. Bu çerçevede kayıtdışı ekonominin büyüklüğünü en aza indirme ve kayıt içi ekonomideki kaçış ve çıkışı önleyerek vergilemede gerçek değerlere (büyüklüklere) ulaşma gibi iki önemli sorunun varlığı dikkati çekmekte ve sorunların en doğru yöntemlerle çözümü önemli görülmektedir.

Bu çerçevede; kayıtdışılığı önleyici fonksiyonu olan yasal düzenlemelere ve kurumların etkin denetim alt yapısına sahip olmasına daha fazla ihtiyaç bulunmaktadır. Yapılan araştırmada denetimlerin kayıtdışılığı önlemedeki rolü ve etkinliği değerlendirilmeye çalışılmış olup, alan araştırması bulguları ile denetim-kayıtdışılık etkileşimi ve sonuçları perakende sektörü açından Bursa bölgesi için incelenerek bu perspektiften yola çıkarak bütün için yorumlanmıştır. Buradan hareketle kayıtdışılıkla etkin mücadele yöntemlerinin uygulama önerilerine çalışmada yer verilmiştir.

Anahtar Sözcükler:Kayıtdışı ekonomi, vergi ve sosyal güvenlik yükleri, denetim.

ABSTRACT

Recently, EU accordance, in terms of social security system, fiscal legislations and taxing exercises, has gained momentum. In this context, two important matters arise; minimizing the shadow economy and preventing leaks in registered economy to achieve real values (extent) and it seems highly important that these matters be solved through the most proper ways.

In this sense; it is now more crucial to have legislative regulations to prevent shadow economy and for institutions to have more effective auditing infrastructures. This paper discusses the roles and effectiveness of the auditing exercises and a general analysis has been reached through a field study focusing on auditing-informality interactivity and its results in retail industry in Bursa. Thus, suggestions for an effective struggle against unregistered economy have also been included in the study.

Key Words:Shadow economy, tax and social security burdens, auditing.